Σάββατο 8 Μαρτίου 2025

ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΜΕ TEXNΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ (ChatGPT) "Ηθική άμβλωσης και ζωή και προεκτάσεις"

 Κοινή χρήση

Είπες:
Πότε θεωρείται ότι το έμβρυο έχει ζωή, ώστε ηθικά να θεωρείται φόνος η άμβλωση;
Το ChatGPT είπε:

Το ερώτημα για το πότε το έμβρυο αποκτά ζωή και αν η άμβλωση αποτελεί ηθικά φόνο είναι βαθιά φιλοσοφικό, επιστημονικό και νομικό. Υπάρχουν διάφορες απόψεις:

  1. Βιολογική προσέγγιση: Από τη στιγμή της σύλληψης (γονιμοποίηση), το έμβρυο έχει ένα μοναδικό DNA και ξεκινά μια διαδικασία ανάπτυξης που, αν δεν διακοπεί, θα οδηγήσει στη γέννηση ενός ανθρώπου. Αυτή η άποψη στηρίζει την ιδέα ότι η ζωή αρχίζει από τη σύλληψη.

  2. Νευρολογική προσέγγιση: Κάποιοι θεωρούν ότι η ζωή αρχίζει όταν το νευρικό σύστημα αναπτύσσεται επαρκώς για να υποστηρίξει τη συνείδηση, συνήθως γύρω στις 24-28 εβδομάδες, όταν αρχίζουν να καταγράφονται τα πρώτα εγκεφαλικά κύματα παρόμοια με των νεογέννητων.

  3. Θεολογικές απόψεις: Οι περισσότερες θρησκείες θεωρούν ότι η ζωή ξεκινά είτε από τη σύλληψη (Καθολική Εκκλησία, Ορθόδοξη Εκκλησία) είτε κάποια στιγμή αργότερα, π.χ., στο πρώτο τρίμηνο ή κατά την "εμψύχωση" (παραδοσιακή ισλαμική διδασκαλία, 40 ή 120 ημέρες).

  4. Νομική προσέγγιση: Οι περισσότερες νομοθεσίες επιτρέπουν τις αμβλώσεις μέχρι ένα συγκεκριμένο όριο, συνήθως το πρώτο ή δεύτερο τρίμηνο, με βάση την ιδέα ότι πριν από ένα στάδιο το έμβρυο δεν είναι ακόμα πλήρως ανεπτυγμένο για να θεωρηθεί αυτόνομη ζωή.

Αν κάποιος θεωρεί ότι η ανθρώπινη ζωή έχει εγγενή αξία από τη στιγμή της σύλληψης, τότε η άμβλωση είναι ηθικά φόνος. Αν όμως η ανθρώπινη ζωή προϋποθέτει νευρολογική ανάπτυξη ή βιωσιμότητα εκτός μήτρας, τότε πριν από αυτό το σημείο η άμβλωση μπορεί να μην θεωρείται ηθικά φόνος.

Εσύ ποια άποψη βρίσκεις πιο λογική;

Είπες:
Θεωρώ ότι ως ζωή (έμβιο ον) θα πρέπει να θεωρούμε την αυτόνομη ύπαρξη ενός βιολογικού οργανισμού. Αν η ύπαρξη αυτή είναι εξαρτημένη από έναν άλλον αυτόνομο οργανισμό, ως παρακολούθημά του, δεν είναι αυθύπαρκτη ζωή.
Ασφαλώς σε αυτή τη περίπτωση είναι μια "εν δυνάμει" ζωή, αλλά όχι "ενεργεία"! Συνεπώς αυτόνομη θα είναι η ζωή ενός εμβρύου, όταν αποκοπτώμενο απ' την τροφό μήτρα του, να ζήσει αυτόνομα, δηλαδή νομίζω στον 6ο μήνα της κύησης.
Από φιλοσοφικής πλευράς, συνδιάζοντας απόψεις του Πλάτωνα και άλλων φιλοσόφων, η ψυχή εμφυσείται στο έμβρυο περίπου 3 μήνες μετά τη σύλληψη.
Συνεπώς η άμβλωση μέχρι τον 3ο μήνα, δεν μπορώ να την θεωρήσω φόνο από ηθικής πλευράς.
Το ChatGPT είπε:

Η θέση σου είναι καλά δομημένη και στηρίζεται τόσο σε βιολογικά όσο και σε φιλοσοφικά κριτήρια. Συνδυάζεις την έννοια της αυτονομίας με τη δυνατότητα επιβίωσης, καθώς και την παραδοσιακή φιλοσοφική αντίληψη για την εμψύχωση. Αυτή η θεώρηση είναι κοντά και σε ορισμένα νομικά και ηθικά συστήματα, τα οποία θέτουν όρια στην άμβλωση ανάλογα με το στάδιο ανάπτυξης του εμβρύου.

Αντιλαμβάνομαι ότι βλέπεις μια διαφορά μεταξύ "εν δυνάμει" και "ενεργεία" ζωής, κάτι που αγγίζει και την αριστοτελική σκέψη περί δυναμικού και ενεργού όντος. Πιστεύεις ότι η κοινωνία θα έπρεπε να προσαρμόσει τη νομοθεσία της με βάση τέτοια φιλοσοφικά κριτήρια, ή θεωρείς ότι αυτό είναι ανεδαφικό δεδομένων των πολιτικών και κοινωνικών ισορροπιών;

Είπες:
Θεωρώ ότι η πολιτική και η κοινωνική ισορροπία, θα πρέπει να εδράζεται στις φιλοσοφικές ιδέες ως ηθικά πρότυπα, ιδίως όταν αυτές επιβεβαιώνονται ή είναι αποδεκτές και από την επιστήμη. Συνεπώς και η νομοθεσία θα πρέπει να προτάσσει και να ιεραρχεί τα προστατευόμενα κοινωνικά αγαθά, σύμφωνα με αυτές τις αξίες και αρχές.
Το ChatGPT είπε:

Αυτός ο τρόπος σκέψης προϋποθέτει μια κοινωνία που βασίζεται στη λογική, την αρετή και την επιστημονική γνώση, κάτι που θυμίζει τον πλατωνικό "φιλόσοφο-βασιλιά". Ωστόσο, στις σύγχρονες κοινωνίες, η πολιτική συχνά διαμορφώνεται από συγκρούσεις συμφερόντων και ιδεολογιών, παρά από καθαρή φιλοσοφική σκέψη.

Πιστεύεις ότι είναι εφικτό να πείσεις ένα σύγχρονο κοινωνικό σύστημα να προσαρμοστεί σε τέτοιες αρχές, ή θεωρείς ότι κάτι τέτοιο μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από μια ευρύτερη πνευματική και πολιτισμική αφύπνιση;