Σαράντος Καργάκος - Παλικάρι μέχρι τέλους

 Ο ιστορικός και συγγραφέας Σαράντος Καργάκος «έφυγε» σε ηλικία 82 ετών νικημένος από τον καρκίνο

Δυο χρόνια κράτησε η παλικαρίσια μάχη του διαπρεπούς ιστορικού και φιλολόγου Σαράντου Καργάκου με τον καρκίνο, αλλά ακόμη και όταν ήταν στο κρεβάτι του πόνου δεν έπαψε στιγμή να πιστεύει ότι πολύ σύντομα θα ανακάμψει. Ο ιστορικός και συγγραφέας, που αρθρογραφούσε επί σειρά ετών στην εφημερίδα «Εστία»και από τον Απρίλιο του 2018 συνεργαζόταν με την εφημερίδα «δημοκρατία», άφησε την τελευταία πνοή του σε ηλικία 82 ετών το βράδυ της περασμένης Κυριακής.

 «Οταν τον ρωτούσαν αν έχεις πόνους, εκείνος έλεγε πως ο μοναδικός πόνος που είχε ήταν ότι με όλη αυτή την κατάσταση στενοχωρούσε εμένα και τη νοσηλεύτριά του...» λέει η σύζυγός του Ιωάννα Κώττα και συνεχίζει: «Ενας ξαφνικός πόνος τον έφερε στο νοσοκομείο και έτσι το μάθαμε. Από τότε έως σήμερα, εκτός από ένα διήμερο, δεν χρειάστηκε να νοσηλευθεί ποτέ... Προχθές το βράδυ που “έφυγε” από κοντά μας ήταν στο σπίτι μας. Περιστοιχισμένος από την οικογένειά του. Δεν τον αφήσαμε λεπτό».

Ο Σαράντος Καργάκος διαγνώστηκε στις 12 Ιανουαρίου 2017 με καρκίνο, που τον τελευταίο καιρό είχε κάνει μετάσταση στο συκώτι. Η κατάσταση της υγείας του επιδεινώθηκε μετά την Πρωτοχρονιά, ενώ τις τελευταίες ημέρες είχε πέσει σε ηπατικό κώμα.

«Δυσκολευόταν ακόμη και στα κείμενα. Δεν μπορούσε να τα γράψει και γι' αυτό μου τα υπαγόρευε... Στις τελευταίες του στιγμές συνήθιζα να του διαβάζω στιγμιότυπα από τα ημερολόγια που κρατούσα από τα ταξίδια μας όλα αυτά τα χρόνια. Του άρεσε να ξαναθυμάται τα μέρη τα οποία είχαμε επισκεφθεί. Την Αιθιοπία, την Αρμενία, τη Γεωργία, το Αζερμπαϊτζάν, αλλά και τόσα πολλά ακόμη όμορφα μέρη που είχαμε δει μαζί».

Ο χαμός του Σαράντου Καργάκου αφήνει δυσαναπλήρωτο κενό στον χώρο των γραμμάτων, της διανόησης και της πνευματικής ζωής του τόπου, καθώς ήταν από τους σημαντικότερους ιστορικούς, συγγραφείς και φιλολόγους της εποχής μας. Γεννημένος το 1937 στο Γύθειο, εγκαταστάθηκε την περίοδο του Εμφυλίου στην Αθήνα μαζί με την οικογένειά του. Αν και εργαζόταν από μαθητής, σπούδασε Κλασική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου είχε εισαχθεί τρίτος. Από τα φοιτητικά του χρόνια άρχισε να αρθρογραφεί σε εφημερίδες και περιοδικά, ενώ πρωταγωνίστησε στο φοιτητικό κίνημα των ετών 1961-1963 και ήταν εισηγητής του 15% για την Παιδεία.

Για περισσότερα από 35 χρόνια εργάστηκε στα μεγαλύτερα αθηναϊκά ιδιωτικά εκπαιδευτήρια και σε κορυφαίους φροντιστηριακούς οργανισμούς. Ηταν ιδρυτικό μέλος του «Ηράκλειτου» και του «Αριστοτέλη», ενώ ανάμεσα στα πιο γνωστά και δημοφιλή βιβλία του ήταν τα «Μαθήματα εκθέσεων» που γαλούχησαν και διαπαιδαγώγησαν γενιές και γενιές.

Αρθρογραφία

«Δεν αρκεί η γονιμότητα στα λόγια και στις υποσχέσεις. Απαιτούνται έργα, συγκεκριμένα μέτρα. Μέτρα για το παιδί, ώστε να μη γίνεται θύμα της αστοργίας. Να μη ζει την αγωνία της αγονίας, της έλλειψης δηλαδή γονιών, όχι επειδή είναι ορφανό αλλά επειδή ο γονιός είναι απών.

Μέτρα για την προστασία των προσφύγων, ώστε να μην καταντούν της γης οι κολασμένοι. Γιατί αλλιώς η δική τους κόλαση θα μεταφερθεί στον δικό μας δήθεν παράδεισο» είχε γράψει σε ένα από τα χιλιάδες διεισδυτικά κείμενά του που παραμένουν διαχρονικά επίκαιρα.

Από το 1983 είχε αφοσιωθεί στη συγγραφή και την αρθρογραφία και δεν τις εγκατέλειψε ούτε όταν τον κάλεσαν οι «σειρήνες» της πολιτικής. Τη δεκαετία του '90 δίδασκε στη Σχολή Πολέμου του Πολεμικού Ναυτικού, στη Σχολή Εθνικής Αμύνης και τη Διακλαδική Σχολή Θεσσαλονίκης.

Ηταν παντρεμένος με τη δικηγόρο και εκπαιδευτικό Ιωάννα Δ. Κώττα, με την οποία είχε αποκτήσει τον Γιάννη, ιστορικό και φιλόλογο με σπουδές Στρατιωτικής Κοινωνιολογίας στο King's College του Λονδίνου, και τη Ρωξάν, καθηγήτρια Γερμανικής Φιλολογίας με σπουδές Βιβλιολογίας στο London University. Η εξόδιος ακολουθία θα γίνει αύριο στις 14.00 από τον Ιερό Ναό Αγίου Αντωνίου, έναντι του Β' Νεκροταφείου Αθηνών.

----

Είχε προβλέψει από το 1992 το «Νέα» ή «Βόρεια Μακεδονία»

Ο Σαράντος Καργάκος είχε προβλέψει από το 1992 ότι η Ελλάδα θα δεχθεί τον όρο Νέα ή Βόρεια Μακεδονία, όπως αποκάλυψε σε συνέντευξή του στις αρχές του 2018. «Γι' αυτό το ζήτημα, που είχα ονομάσει “σκοπιανή εμπλοκή” σε βιβλίο μου που εκδόθηκε το 1992, ήμουν ανήσυχος από τότε. Στον επίλογο είχα γράψει: «Είμαι ανήσυχος διότι ο «ρεαλισμός» στο τέλος θα νικήσει. Η Ελλάς και πάλι θα υποχωρήσει, θα δεχθεί τον όρο Νέα Μακεδονία ή Βόρεια Μακεδονία, ωστόσο δεν πρέπει να υποκύψει». Δυστυχώς υποκύψαμε. Ο όρος FYROM ήταν παγιδευτικός, διότι μέσα σε αυτό το μακροσκελές όνομα το μόνο που έμενε ήταν η Μακεδονία» ανέφερε χαρακτηριστικά. Ο ιστορικός είχε τονίσει: «Οι Σκοπιανοί υπήρξαν ανώτεροι ημών ως λαός και ως ηγεσία. Παρά το γεγονός ότι το 1992 πεινούσαν και όμως έμειναν σταθεροί στις θέσεις τους, διότι μπορεί να ήταν γυμνοσκελείς αλλά από διπλωματία ήξεραν... Μονοπωλούν το όνομα της Μακεδονίας, την ιστορία της Μακεδονίας μας και όποιος μονοπωλήσει το όνομα θα διεκδικήσει μονοπώλιο και για το έδαφος».

----

ΣΠΟΥΔΑΙΑ ΔΟΚΙΜΙΑ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ

Πλούσια παρακαταθήκη αφήνει πίσω του ο μεγάλος ιστορικός, φιλόλογος και δοκιμιογράφος Σαράντος Καργάκος, που άφησε την τελευταία πνοή του μετά την άνιση μάχη του με τον καρκίνο.

Συνολικά δημοσίευσε 75 βιβλία. Από αυτά ξεχωρίζουν οι γλωσσικές μελέτες «Αλαλία, ήτοι το σύγχρονο γλωσσικό μας πανόραμα» (εκδ. Gutenberg, 1986), «Αλεξία, γλωσσικό δράμα με πολλές πράξεις» (εκδ. Gutenberg, 1993) και οι συλλογές δοκιμίων «Προβληματισμοί, ένας διάλογος με τους νέους» (6 τόμοι, εκδ. Gutenberg).

Την περίοδο 1977-2000 κυκλοφόρησαν τα βιβλία του «Η πολιτιστική συνεισφορά του αρχαίου και μεσαιωνικού κόσμου» (2 τόμοι, εκδ. Gutenberg), «Ζαχαρίας Μπαρμπιτσιώτης, ο δάσκαλος της κλεφτουριάς» (εκδ. Σιδέρη), «Συντακτικό της Αρχαίας Ελληνικής» (συνεργασία Χρήστου Λεμπέση, εκδ. Πατάκη), «Λυκούργου, κατά Λεωκράτους Λόγος» (εκδ. Κάκτος), «Κινούμενη Αμμος» (κείμενα πολιτικά και κοινωνικά, εκδ. Αρμός), «Η Στρατηγική του Λόγου» (εκδ. Gutenberg), η ιστορική μελέτη «Αλβανοί - Αρβανίτες - Ελληνες» (εκδ. Σιδέρη), καθώς και η ογκώδης μονογραφία «Αλεξανδρούπολη: μια νέα πόλη με παλιά ιστορία» (αυτοέκδοση).

2.000 σελίδες

Επίσης μεταξύ άλλων το 2003 κυκλοφόρησαν ακόμη δύο έργα του, τα «Μικρά Γλωσσικά» (εκδ. Αστρολάβος / Ευθύνη) και «Η πολιτική σκέψη του Παπαδιαμάντη» (εκδ. Αρμός). Στις 2 Δεκεμβρίου 2004 κυκλοφόρησε η τρίτομη «Ιστορία των Αρχαίων Αθηνών», ένα ογκώδες έργο 2.000 σελίδων (εκδ. Gutenberg). 

Εξάλλου, το 2006 κυκλοφόρησαν «Η Ιστορία της Αρχαίας Σπάρτης» (εκδ. Gutenberg) και «Η Ελληνικότητα της Μακεδονίας» (εκδόσεις Γεωργιάδη).

ΠΗΓΗ