Η ΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΤΗΝ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940

Γράφει ο Λύκιος

 Η Πολιτική Υπηρεσία Κατασκοπείας και Αντικατασκοπείας την περίοδο του 1936-40, αποτελείτο από την Γενική Διεύθυνση Υπηρεσίας Αλλοδαπών, με διευθυντή τον συνταγματάρχη Ξένο και κατευθύνονταν από τον υφυπουργό Δημοσίας Ασφαλείας. Η υπηρεσία αυτή, παρακολουθούσε τις πάσης φύσεως προπαγάνδες που στρέφονταν κατά της ασφάλειας του κράτους, καθώς και τις κινήσεις και την εγκατάσταση όλων των αλλοδαπών που ενεργούσαν κατασκοπεία, σε βάρος της χώρας. Την αποτελούσαν αξιωματικοί και υπαξιωματικοί της Αστυνομίας Πόλεων, της Χωροφυλακής, του Στρατού, της Αεροπορίας και του Ναυτικού. Υπήρχαν μάλιστα και ορισμένοι πολιτικοί υπάλληλοι του υπουργείου εξωτερικών, αλλά και άλλων υπουργείων. Αν και η δράση τους ήταν επικεντρωμένη στην περιοχή των Αθηνών-Πειραιώς, είχαν αρμοδιότητα σε όλη την επικράτεια.

 Την εποχή εκείνη, η Ελλάδα είχε διακηρύξει ότι θα τηρούσε στάση πολιτικής ουδετερότητας, έναντι των εξελίξεων στην Ευρώπη με την πολεμική εμπλοκή των κρατών της, τον Σεπτέμβριο του 1939.

 Έτσι η υπηρεσία της αντικατασκοπείας, είχε αναλάβει προληπτική δράση κατά των πιθανών ξένων κατασκόπων, ώστε να μπορέσει να αποτρέψει εγκαίρως μια άδικη επίθεση κατά τη χώρας ή κάποια προβοκατόρικη ενέργεια, που θα παραβίαζε την ουδετερότητά της και θα την εξανάγκαζε σε πολεμική εμπλοκή. Υπήρχαν ήδη τέτοιες ενδείξεις εκ μέρους της Ιταλίας, όταν δικό τους υποβρύχιο τορπίλισε και βύθισε το αντιτορπιλικό «Έλλη», τον δεκαπενταύγουστο στην Τήνο.

  Παρά τα πενιχρά μέσα εκείνης της εποχής και δεδομένης της οικονομικής ύφεσης που αντιμετώπιζε η χώρα, η οργάνωση και η λειτουργία αυτής της υπηρεσίας υπήρξε υποδειγματική και πολύ αποτελεσματική, όπως αποδείχτηκε την κρίσιμη ώρα.

  Την νύχτα της 28^ης Οκτωβρίου του 1940, όταν ο Ιταλός πρέσβης ουσιαστικά κήρυξε τον πόλεμο στην Ελλάδα, μετά την άρνηση του Έλληνα Πρωθυπουργού να επιτρέψει την είσοδο των Ιταλικών δυνάμεων στην Ελλάδα, η Υπηρεσία Αλλοδαπών Αθηνών, Πειραιώς, Πατρών και Κέρκυρας, ενήργησαν αστραπιαία και συνέλαβαν ΟΛΟΥΣ ανεξαιρέτως τους Ιταλούς πράκτορες πληροφοριών, ΠΡΙΝ ακόμα ξημερώσει και τους συγκέντρωσαν, σε ειδικό στρατόπεδο. Να σημειωθεί ότι στην Πάτρα και την  Κέρκυρα, υπήρχαν μεγάλες Ιταλικές παροικίες, όπου πολλοί ήταν ενταγμένοι στο «φάτσιο ντ’ Ιτάλια» και ενεργούσαν κατασκοπεία υπέρ της Ιταλίας.

  Στις 6 Απριλίου του 1941, όταν τα Γερμανικά στρατεύματα επιτέθηκαν στην Ελλάδα, προκειμένου να διασωθεί το κύρος του Άξονα και το τρωθέν γόητρο του Μουσολίνι, η ίδια υπηρεσία με ταχύτατες ενέργειες συνέλαβε όλους τους Γερμανούς υπηκόους, αλλά και τους Γερμανούς με Ελληνική υπηκοότητα, ώστε να διαλυθεί το δίκτυο των εχθρικών υπηρεσιών πληροφοριών. Έτσι όλοι οι Γερμανοί που ενεργούσαν κατασκοπεία κατά της χώρας μας, εξουδετερώθηκαν άμεσα.

 Οι Ελληνικές υπηρεσίες εφάρμοσαν το αγγλικό δόγμα, έχοντας εντοπίσει από καιρό πριν όλους τους ξένους κατασκόπους, τους οποίους και παρακολουθούσε επισταμένως, χωρίς όμως να παρενοχλεί. Την κατάλληλη στιγμή που θα κρινόταν, η υπηρεσία είχε την δυνατότητα να τους συλλάβει όλους, καθώς και τους Έλληνες συνεργάτες τους, εν μια κυριολεκτικά νυκτί!

 Μια άλλη σημαντική επιτυχία της υπηρεσίας πληροφοριών, ήταν η  διείσδυση Ελλήνων πρακτόρων μέσα στα εχθρικά δίκτυα πληροφοριών, ώστε να μπορεί να ελέγχει και να παραπλανά τις ξένες δυνάμεις, με ψευδείς πληροφορίες.

 Είχε εντοπίσει το δίκτυο πληροφοριών της Γερμανικής πρεσβείας και είχε τοποθετήσει πέντε πράκτορες, μεταξύ των οποίων και η ίδια η ιδιαιτέρα γραμματέας του πρέσβη. Αυτή μετέφερε όλες τις πληροφορίες στην Ελληνική υπηρεσία, μέσω του Έλληνα εραστή της. Οι υπόλοιποι πράκτορες, κατάφεραν να φωτογραφήσουν απόρρητα έγγραφα της πρεσβείας, να αποσπάσουν στοιχεία, ονόματα, διευθύνσεις, εμπιστευτικές διαταγές, συνομιλίες και να εντοπίσουν όλους τους Γερμανούς, Έλληνες, Ισραηλίτες, κτλ, που αποτελούσαν το δίκτυο κατασκοπείας της Γερμανικής πρεσβείας, καθώς και την ειδική αποστολή ενός εκάστου εξ αυτών. Μερικούς εξ αυτών, κατάφεραν να τους προσεγγίσουν και να τους μεταβάλλουν σε διπλούς πράκτορες, υπέρ της Ελλάδος. Μάλιστα δυο Ελληνίδες πράκτορες, είχαν καταφέρει να διεισδύσουν και στο Τμήμα Προπαγάνδας της γερμανικής πρεσβείας, που διηύθυνε ο καθηγητής Έρικ Μαξ Μπέριγκερ και να δίδουν πληροφορίες στην υπηρεσία για κάθε κίνηση, ενέργεια, συζήτηση ή συνάντηση που γινόταν εκεί, καθώς και να αφαιρούν από το ταχυδρομείο κάθε επιστολή ή έντυπο, πριν αυτό φτάσει στον προορισμό του, προκαλώντας έτσι σύγχυση και φθορά στην γερμανική προπαγάνδα.

 Πλήθος επιτυχιών της υπηρεσίας κατασκοπείας αντικατασκοπείας, κατά των εχθρών της χώρας επετεύχθη και ενδεικτικά αναφέρω την υπόθεση ‘Αρθουρ Ζάιτς, την υπόθεση κατασκοπείας Γιοχάνες Χόρνιγκ, την υπόθεση Μπέλα Ναίμερε, την υπόθεση Άρθουρ Τέστερ, την αποτροπή της ανατινάξεως του ατμόπλοιου «Σαμίρ» στις 4 Αυγούστου 1940, την εξουδετέρωση της Ιταλικής κατασκοπείας, τη δράση της οργάνωσης «Μίδας 614» του Ταγματάρχη Τσιγάντε και πολλές άλλες οι οποίες αποδείκνυαν το υψηλό επίπεδο των ελληνικών υπηρεσιών.

 Οι πληροφορίες που μπορούσαν να συλλέξουν ήταν σε τέτοιο επίπεδο, που δέκα ημέρες πριν κηρυχθεί ο ελληνοϊταλικός πόλεμος (28 Οκτωβρίου), είχαν ενημερώσει την κυβέρνηση με επίσημα αποδεικτικά έγγραφα, για την απόφαση της Ιταλικής επίθεσης κατά της Ελλάδος. Ο Ιωάννης Μεταξάς, γνώριζε λοιπόν έγκαιρα για τις Ιταλικές προθέσεις. Λίγες μέρες πριν τον πόλεμο, κατάφεραν να αφαιρέσουν από κατάλληλα σημεία το προπαγανδιστικό υλικό της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Βουλγαρίας (βιβλία, φυλλάδια, έντυπα), ενώ σε κάποια περίπτωση αφαιρέθηκαν 500.000 σχετικά φυλλάδια από τη γερμανική πρεσβεία.

 Είχε κατορθωθεί να υποκλαπούν όλοι σχεδόν οι κρυπτογραφικοί κώδικες των Γερμανών και των Ιταλών. Έτσι οι κωδικοποιημένες επικοινωνίες των εχθρών, γινόντουσαν αντιληπτές από τις Ελληνικές υπηρεσίες.

 Συνολικά, μέσα σε δυο ώρες από την κήρυξη του πολέμου από την Ιταλία, συνελήφθησαν όλα τα μέλη της Ιταλικής κατασκοπείας και 1000 ύποπτοι Ιταλοί, ενώ μέχρι την 13:00’ της 6^ης Απριλίου του 1941, συνελήφθησαν όλα τα μέλη και των εννέα (9) δικτύων της γερμανικής κατασκοπείας και προπαγάνδας, καθώς και όλοι οι Γερμανοί ύποπτοι, συνολικά 3.500 άτομα!

 Βεβαίως οι επιτυχίες και τα κατορθώματα αυτών των υπηρεσιών, δεν περιορίστηκαν μόνο σε αυτό τον τομέα, αλλά κατά την διάρκεια του αγώνα καθώς και της κατοχής, κατάφεραν πολλά σπουδαία επιτεύγματα, όπως η παρεμπόδιση των τηλεφωνικών, τηλεγραφικών και των ραδιοεπικοινωνιών των κατασκόπων, η πληροφόρηση των συμμάχων για πρακτικές των Γερμανών (π.χ. η τοποθέτηση Ελληνικών σημαιών σε γερμανικά πλοία ώστε να αποφεύγουν τον έλεγχο από τα Αγγλικά πολεμικά), η φροντίδα για την ασφαλή μεταφορά του Ελληνικού αποθέματος χρυσού της Τραπέζης Ελλάδος στην ανατολή, η χορήγηση σε εκατοντάδες Ισραηλίτες Ελληνικής ή συμμαχικής υπηκοότητος διαμονητηρίων ή Ελληνικών ταυτοτήτων, που να μην αναφέρουν την ιθαγένεια, ώστε να μην διώκονται από τις Γερμανικές αρχές, την καταγραφή όλων των κατακτητών-εγκληματιών πολέμου, ώστε με την απελευθέρωση πολλοί από αυτούς να συλληφθούν, όπως ο λοχαγός Σούμπερτ (που είχε εκτελέσει στην Κρήτη και την Μακεδονία, συνολικά 1.032 Έλληνες) και να παραπεμφθούν στην δικαιοσύνη.

Με την ευχή και την ελπίδα, ότι και οι σημερινές υπηρεσίες ασφαλείας και πληροφοριών της χώρας μας, έχουν ήδη αντίστοιχη δράση κατά των ξένων πρακτόρων, οι εξελίξεις που αφορούν τους εξωτερικούς και τους εσωτερικούς κινδύνους της Ελλάδας, θα μπορέσουν βρουν απροσπέλαστο εμπόδιο σε κάθε προσπάθεια για επιβουλή των εθνικών μας συμφερόντων.

ΛΥΚΙΟΣ.

Πηγές:

-«Ψυχολογικός πόλεμος, κατασκοπεία αντικατασκοπεία» Νικολάου Αρχιμανδρίτου (1960)

-«Αστυνομικά Χρονικά» Τόμος β’ 1954.